Rodzina to więcej niż więzy krwi. Potrzebuje jej coraz więcej dzieci.

03 lutego 2025

Początek roku to czas podsumowań. Obecnie w pieczy zastępczej znajduje się 75,3 tys. dzieci[1], które wychowują się bez opieki rodzicielskiej. Mimo coraz większej świadomości społecznej, problem nadal jest palący, a pomoc wciąż potrzebna. W obliczu trudów, z jakimi mierzą się najmłodsi, SOS Wioski Dziecięce rozpoczynają kampanię „Nie muszą mieć twoich genów, żeby odziedziczyć po tobie wszystko co najlepsze”, zachęcającą do wsparcia poprzez przekazanie 1,5% podatku.

Czy rodzina to tylko geny?

O członkach swojej rodziny mówimy „krewni” – są to osoby, z którymi łączą nas geny. Jednak to biologiczne podobieństwo nie jest jedynym co sprawia, że uważamy swoich bliskich za rodzinę. To wspólnie spędzony czas, wspomnienia, trudne doświadczenia, przez które przeszliśmy razem. To także lekcje i nawyki, tradycje i przyzwyczajenia, które przyswajamy od małego.

Rodzice zastępczy tworzą domowe ognisko i obdarowują miłością potrzebujące dzieci. To właśnie oni, często mimo braku więzów krwi budują z dziećmi zdrowe, oparte na zaufaniu i trwałe relacje na całe życie. Dzięki nim dzieci uczą się samodzielności, korzystają z dobrych wzorców i zyskują sprawczość, tak ważną w procesie dorastania. O swoim życiu Mamy SOS opowiedziała Ewa z SOS Wioski Dziecięcej z Karlinie – zachęcamy do zapoznania się z jej historią. Niestety, takich rodziców jak ona nadal jest za mało.

Do SOS Wiosek Dziecięcych trafiają dzieci, które mierzą się z konsekwencjami bolesnych doświadczeń, takich jak przemoc, odrzucenie, czy skrajne zaniedbanie. Rodzice SOS umożliwiają swoim podopiecznym prawidłowy rozwój w bezpiecznym, ciepłym domu. Mają także możliwość korzystania z bezpośredniego wsparcia organizacji, między innymi ze specjalistycznej pomocy psychologicznej, psychiatrycznej i pedagogicznej.

Daje to duże poczucie spokoju. Gdy tylko potrzebuję załatwić prywatne sprawy, wyjechać, czy zwyczajnie odpocząć, wiem, że dzieci będą pod profesjonalną opieką. Dzięki temu czuję, że nie jestem sama i mam czas, aby się zregenerować – to bardzo ważne, ponieważ aby móc dawać dzieciom miłość i poczucie bezpieczeństwa, najpierw należy zadbać o to, aby mieć z czego.

opowiada Ewa, Mama SOS

Trudna sytuacja w pieczy zastępczej

Pod koniec 2023 r. aż 75,3 tys. dzieci w Polsce przebywało w pieczy zastępczej, co względem poprzedniego roku daje wzrost o 3,5%. Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ponad 1,500 dzieci czeka na miejsce w pieczy zastępczej. Są to dzieci, które pomimo decyzji sądu o umieszczeniu w opiece zastępczej nadal muszą przebywać w miejscach, które nie są dla nich bezpieczne. W 2024 r. do stowarzyszenia napłynęło aż 678 nowych zapytań o miejsce w pieczy, 71 z których dotyczyły dzieci poniżej 3. roku życia.

Mimo dostępnych środków z powodu braku rodziców zastępczych w 2024 r. stowarzyszenie było w stanie przyjąć jedynie 97 dzieci, które dołączyły do grupy ponad 400 podopiecznych, którym programy SOS zapewniły wsparcie. Organizacja jest jednak w stanie zapewnić opiekę o wiele większej liczbie potrzebujących.

Mamy odpowiednie zasoby, mamy przygotowaną infrastrukturę, jesteśmy przygotowani na pełne wsparcie organizacyjne dla rodzin. Brakuje jednak samych opiekunów zastępczych. Równocześnie dostajemy mnóstwo telefonów, często powtarzających się, z prośbą o przyjęcie dzieci do Wiosek. Chcielibyśmy móc zapewnić im opiekę, ale w tej chwili po prostu nie jest to możliwe.

komentuje Aleksandra Granada, Dyrektorka Krajowa w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce

Jak zostać rodzicem SOS?

Wystarczy zadzwonić na numer +48 734 425 108, lub wysłać CV na adres e-mail: rodzice@sos-wd.org.

Pierwszym etapem rekrutacji jest niezobowiązująca rozmowa informacyjna (telefoniczna lub online). Aplikować mogą zarówno single, jak też małżeństwa, które gotowe są, by podjąć się opieki zastępczej nad kilkorgiem dzieci. Mogą być to również osoby bezdzietne, jak też mające własne dzieci.

tłumaczy Paulina Cygler, koordynatorka Działu Rekrutacji i Rozwoju Pracowników w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce

Razem możemy wiele zdziałać

Tegoroczna kampania stowarzyszenia podejmuje hasło „Nie muszą mieć twoich genów, żeby odziedziczyły po tobie wszystko co najlepsze.” Kreację spotu przygotowała agencja VMLY&R, za produkcję zaś odpowiadała firma Papaya Films. Spot został także stworzony przy wsparciu Bovskiej, która udzieliła swojego głosu wykonując cover utworu „Piosenka księżycowa”.

Każda osoba może symbolicznie dołączyć do rodziny SOS Wiosek Dziecięcych wspierając podopiecznych i ich opiekunów.

Aby przyłączyć się do wspólnej pomocy przekaż swoje 1,5% procent podatku na rzecz SOS Wiosek Dziecięcych, wpisując nr KRS 0000 056 901 w odpowiednią rubrykę formularza PIT. Deklarację podatkową można złożyć do 30 kwietnia 2025 r. – po tym terminie podatnik traci możliwość przekazania 1,5% podatku. Więcej informacji nt. kampanii oraz rozliczeń na stronie www.dziecisos.org

[1] Dane GUS, 09.05.2024 https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/dzieci-i-rodzina/dzieci/piecza-zastepcza-w-2023-roku,1,8.html

Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce od 1984 roku pomaga dzieciom porzuconym, opuszczonym, zagrożonym utratą opieki rodziców. Jest częścią organizacji SOS Children’s Villages, obecnej w 137 krajach świata. W Polsce działają 4 Wioski SOS, gdzie dzieci pozbawione opieki rodziców biologicznych znajdują ciepły, kochający dom. Jednocześnie stowarzyszenie rozwija działania profilaktyczne w ramach Programu „SOS Rodzinie”, którego celem jest ochrona przed utratą rodziców i zapewnienie kompleksowego wsparcia rodzinom w kryzysie.

Przez cały 2023 rok z pomocy Programów SOS skorzystało 2203 polskich beneficjentów, w tym 1422 dzieci i młodzieży – 368 w opiece zastępczej oraz 1054 w Programie „SOS Rodzinie”. Oprócz tego, stowarzyszenie pomogło 5 tysiącom osób w Kamerunie i Zimbabwe, a 3104 ukraińskich uchodźców wojennych – głównie dzieci z pieczy zastępczej i ich opiekunowie – otrzymało pomoc terapeutyczną, psychologiczną i niezbędne wsparcie do życia w nowych realiach.

Kasia Zakliczyńska

Starsza Specjalistka ds. PR Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce